Pelvik ağrı, adolesan kız ve çocuklarda en sık doktora başvurma nedenlerinden biridir. Yetişkin kadınlar ile adolesan kızlarda pelvik ağrının çoğu nedeni benzerse de, adolesan kızlarda ağrı daha fazla görülür. Genç kızlarımız 11-15 yaşlarında genelde kadın doğum doktorlarına gitmek istemezler ve ya mecbur kalıp gidince de kendilerinden büyük hanımlarla aynı koridorlarda ve odalarda bulunmaktan hem rahatsız olurlar hem utanırlar. Maalesef, polikliniklerde bu kızlarımızı dinleme fırsatı ve yoğunluktan zaman ayıramayıp doktorlarımız belki bir çok önemli noktaları kaçırmış oluyorlar.
Halbuki adolesan kızların ağrı şikayetlerini dikkatli bir şekilde dinlemek anamnez almak, hormonal ve ultasonografi incelemeleri, gerekirse ileri tetkirlerin yapılması şart. Bilimsel araştırmalar sonucu gösteriyor ki erken dönemde şiddetli ağrı şikayetleri olan kızların , görüntüleme ve muayenede farklılık izlenmese de ileride derin endometriozis görülme riski vardır.Kızlarımıza evlenince geçer dememek gerekli, alta yatan nedenleri teşhis etmeden ve mümkünse ortadan kaldırmadıktan sonra bu ağrılar evlenince de geçmeyebilir.
Kız adolesanlarda en sık akut pelvik ağrı yapan jinekolojik nedenler pelvik inflamatuvar hastalık, over torsiyonu, rüptüre over kisti, korpus hemorajikumdur,endometriozis ve adonomyozis.
Kronik pelvik ağrı ise , siklik olmayan 3 ay ve daha fazla süren ağrı veya siklik olup 6 ay ve daha fazla süren ağrı olarak tanımlanır. Kronik pelvik ağrılar ,siklik ve siklik olmayan olarak sınıflanabilir.
Adolesanlarda tanı konan over kistlerinin büyük çoğunluğu fonksiyoneldir ve genelde kendiliğinden geçer . Eğer kist rüptüre olursa, folikül sıvısının peritonu irrite etmesine bağlı olarak ağrı duyulur. Ateş yoktur ve periferal beyaz küre sayısı normaldir. Ultrason incelemesinde, Douglas boşluğunda serbest sıvı görülebilir, 72 saat içinde sıvının emilmesiyle semptomlar geriler. Korpus hemorajikumda, fonksiyonel over kistleri gibi konservatif tedavi edilir ve kendiliğinden geriler. Ciddi intra-abdominal kanamalarda cerrahi düşünülebilir.
JİNEKOLOJİK PATOLOJİLERE BAĞLI KRONİK PELVİK AĞRI NEDENLERİ
Menstruasyon Döneminde Ağrı (DİSMENORE)
Primer dismenore, patolojik bir neden olmadan ağrılı menstruasyon olmasıdır. Sekonder dismenore ise, endometriozis, salfenjit, obstrüktif Müller sistem anomalileri gibi patolojik durumlara bağlı menstruasyonun ağrılı geçmesidir. Primer dismenore, endometriumda sentezlenen prostaglandinlerle ilişkilidir . Genel olarak, semptomlar menarştan 6-12 ay sonra menstruasyon ile başlar ve alt abdomen ile suprapubik bölgede lokalizedir. Primer dismenore tedavisinde ilk tercih prostaglandinsentetaz inhibitörleridir (NSAID) ,uterusun kasılmasının önleyerek etki gösteririrler. Ibuprofen ve naproksen en çok kullanılan ajanlardır. 6 ay NSAID lerin farklı ajan ve dozları denendikten sonra sonuç alınamıyorsa ve kontrasepsiyon isteniyorsa oral kontraseptifler (OK) kullanılabilir. Eğer hasta NSAID ve OK ile yapılan tedaviye cevap vermiyorsa, dismenorenin diğer nedenlerinin (endometriozis ve mülleryan anomalisi vb) ekarte edilmesi ve laparoskopi yapılması için bir jinekoloğa yönlendirilmelidir.